امروزه با توجه به استفاده زیاد مردم از اینترنت و فضاهای مجازی با مشاهده کوچکترین مشکل و بیماری مردم به جست و جوی بیماری خود در موتورهای جست و جوی مختلف می پردازند آیا این کار درتس است ؟خوددرمانی و تشخیص خودسرانه و تهیه داروهای مختلف و مصرف ان ها بدون مشورت با پزشک امری بسیار نادرست و اشتباه است!
بسیاری از افراد به محض اینکه دچار علائمی مانند تب، تهوع، سردرد، استفراغ و … میشوند سریع به موتورهای جستوجوی گوگل یا یاهو مراجعه میکنند تا خود تشخیصی و خود درمانی انجام دهند، هرچند که گاهی نتایج این جستوجوها میتواند موثر و نتیجهبخش باشد اما همین کار ساده حتی باعث دردسرهای بزرگتر نیز شده است.
پیشرفت تکنولوژی و افزایش دسترسی مردم به اینترنت و از طرف دیگر افزایش دغدغههای زندگی و شغلی باعث شده تا افراد برای هر کاری مانند خرید، مطالعه و بسیاری دیگر از کارهای روزمره سراغ اینترنت بروند اما متاسفانه گاهی برخی افراد حتی به سلامتی خود کمتر توجه میکنند و به محض بروز علائم سریعا به سراغ موتورهای جستوجوگر میروند و خود درمانی را آغاز میکنند.
دکتر سید احمد آل داوود، پزشک عمومی با تاکید براینکه جستوجوی بیماری در اینترنت، افراد را گمراه میکند میگوید: بسیاری از علائم در بیماریهای مختلف مشترک است برای مثال علامت سردرد در بیماریهایی مانند تومور مغزی، میگرن و سینوس دیده میشود و وقتی فرد برای تشخیص به اینترنت مراجعه کند دچار سردرگمی میشود و به محض دیدن کلمه «تومور» دچار استرس میشود.
برخی افراد علت جستوجوی بیماری خود در اینترنت را عدم توضیح کافی علائم بیماری از سوی پزشکان میدانند و بر این باور هستند که با جستوجو در اینترنت میتوانند اطلاعات بیشتری کسب کنند و با افرادی که دچار علائمی مشابه آنها شدهاند آشنا شوند و از تجربه یکدیگر استفاده کنند.
نگرانی پزشکان از اطلاعات اشتباه بیماران
این در حالی است که مطالعات چند سال اخیر انتشارات Wolters Kluwer Health نشان میدهد که یکی از مهمترین چالشهای پیش روی پزشکان، بیماران دارای اطلاعات غلط پزشکی است. این مطالعه که روی 300 پزشک انجام گرفته نشان میدهد 53 درصد پزشکان از وجود اطلاعات غلط در بین بیماران شکایت دارند.
دکتر آل داوود در این خصوص میگوید: پزشکان موظف هستند که اطلاعات کافی در اختیار بیماران قرار داده و تمام سوالات آنها را با حوصله پاسخ دهند اما از طرفی مراجعه کنندگان نیز باید «پاسخگویی پزشک» را حق خود بدانند و در مراجعه حق خود را از پزشک طلب کند.
وی میافزاید: اما متاسفانه در کشور ما مردم به محض نیاز به پزشک، به متخصصان مراجعه میکنند این در حالی است که در بسیاری از کشورها بیمار در ابتدا به پزشک عمومی مراجعه میکند و در صورت نیاز از طریق سیستم ارجاع به متخصص ارجاع داده میشوند.
چه مطالبی را میتوان جستوجو کرد
اطلاعات حوزه سلامت به دو دسته تقسیم میشوند؛ دسته اول اطلاعات مربوط به پیشگیری و بهداشت عمومی است اما دسته دوم اطلاعات مربوط به درمان بیماریهاست برای مثال جستوجو در مورد مواد غذایی مفید برای پوست، راههای تناسب اندام، پیشگیری از چاقی، چگونگی پیشگیری از انتقال ویروس به دیگران و … جزو اطلاعات سلامت و بهداشت عمومی است که نتایج حاصل از آن نمیتواند جان افراد را در معرض خطر قرار دهد اما اگر در حوزه اطلاعات درمان، افراد دچار سردرگمی و گمراهی شوند و یا اینکه به اطلاعات غلط دست پیدا کنند خطرات جدی و حتی مرگ آنها را تهدید میکند.
دکتر آل داوود، پزشک عمومی در این خصوص بر این باور است که افراد میتوانند مباحث مربوط به پیشگیری و بهداشت عمومی را در اینترنت جستوجو کنند و اطلاعات عمومی خود را افزایش دهند اما درمان بر پایه تشخیص است و تشخیص نیز باید توسط فرد متخصص و دارای علم یعنی پزشک انجام شود.
وی میافزاید: تشخیص یک بیماری نیاز به معاینه بیمار، بررسی بیماریهای زمینهای، وضعیت بیمار(بارداری)، نوع رژیم غذایی، داروهای مصرفی و … انجام شود، زیرا هر یک از این فاکتورها میتواند در تشخیص و نوع دارو تجویز شده متفاوت باشد.
علاقه زنان به دکتر گوگل
نتایج مطالعات و تحقیقات نشان داده است که زنان بیش از مردان علاقه به جستوجوی بیماری و علائم آن در اینترنت دارند که شاید یکی از علتهای آن تمایل به افزایش سرعت دسترسی به اطلاعات باشد.
چند درصد اطلاعات پزشکی صحت دارد
محققان بر این باور هستند که بیش از 50 درصد از 10 نتیجه برتر برای جستوجوهای انجام شده بر مبنای علایم بیماری، کاملا بیربط هستند بنابراین میتوان گفت بیشتر افرادی که برای جستوجوی بیماری به اینترنت مراجعه میکنند، دچار اشتباه میشوند.
دکتر آل داوود در این خصوص اظهار میکند مردم باید دقت داشته باشند مطالب مورد نیاز را از سایتها و منابع معتبر پیگیری کنند و به تمام اطلاعات موجود اعتماد نکنند زیرا گاهی دسترسی به نتایج اشتباه و انجام آن میتواند خسارتهای جبرانناپذیری داشته باشد.
معاینه فقط بر عهده پزشک عمومی است
بر اساس این گزارش، اکثر بیماریهای خفیف، حاد و مزمن با علائم اولیهای مانند تب، لرز، تهوع، استفراغ، سردرد، سرگیجه و … بروز پیدا میکند که تشخیص نوع بیماری و بررسیهای آن برعهده پزشک عمومی است و در نهایت اگر بیمار نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد، پزشک عمومی فرد را به متخصص ارجاع میدهد بنابراین جستوجو در اینترنت نمیتواند درمان کننده باشد، زیرا نسخهای را برای فرد مبتلا به سردرد میپیچد که برای فرد دچار تومور مغزی نیز پیچیده است.